Hướng dẫn sống vui cho người cao tuổi - Cách xa mối đe dọa của hội chứng suy giảm cơ bắp

　　Tỷ lệ người cao tuổi trên 65 tuổi tại Đài Loan ngày càng tăng, dự kiến sẽ đạt 35.5% vào năm 2050. Khi tuổi tác ngày càng cao, tình trạng mất cơ ở người lớn tuổi càng trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến hội chứng suy giảm cơ bắp. Các triệu chứng như: tốc độ đi bộ chậm dần, không đủ sức mở nắp chai, khó khăn khi vắt khăn khô, cân nặng giảm dần, bắp chân teo nhỏ như chân chim... đều có thể là dấu hiệu của hội chứng này. Bài viết kỳ này giới thiệu nguyên nhân và cách cải thiện hội chứng suy giảm cơ bắp, giúp bạn và gia đình tránh được nguy cơ chấn thương ở tuổi già.

---

　　Theo số liệu thống kê của Mỹ, chi phí điều trị y tế hàng năm do hội chứng suy giảm cơ bắp gây ra lên tới 18 tỷ USD. Tình trạng này bao gồm chức năng chi dưới suy giảm, khiến người cao tuổi mất sức, mệt mỏi hoặc bước đi không ổn định, dễ bị ngã và gãy xương, gia tăng nguy cơ tàn tật. Ngoài ra, hội chứng suy giảm cơ bắp còn làm tăng nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa xuy giảm, nguy cơ tim mạch, tỷ lệ nhập viện, tỷ lệ mắc bệnh, tàn tật và tử vong. Sau khi nhập viện, bệnh nhân suy giảm cơ bắp còn có nguy cơ bị nhiễm trùng do y tế cao hơn.

　　Tóm lại, nếu người cao tuổi có khối lượng cơ thấp hơn tiêu chuẩn, đây là "giai đoạn tiền suy giảm cơ bắp". Nếu kèm theo lượng cơ bắp và khả năng hoạt động kém, sẽ được liệt kê là "hội chứng suy giảm cơ bắp". Nếu cả ba yếu tố này đều tồn tại, sẽ là "hội chứng suy giảm cơ bắp nghiêm trọng". Phòng ngừa hoặc làm chậm sự tiến triển của hội chứng này không chỉ giúp tránh được hậu quả do bệnh gây ra mà còn tiết kiệm chi phí chăm sóc y tế.

 

Nguyên nhân của hội chứng suy giảm cơ bắp

　　Ngoài việc tuổi tác làm cơ bắp tự nhiên suy giảm, các nguyên nhân khác của hội chứng suy giảm cơ bắp bao gồm:

• Biến đổi thần kinh cơ do lão hóa: Số lượng tế bào thần kinh vận động giảm, thần kinh ngoại biên bị tổn thương, và số lượng khớp thần kinh giảm, dẫn đến giảm số lượng sợi cơ.
• Thay đổi về nồng độ và độ nhạy của hormone liên quan đến lão hóa: Bao gồm sự giảm hormone tăng trưởng, yếu tố tăng trưởng insulin, hormone nam, hormone nữ, giảm insulin, và tăng đề kháng insulin. Ngoài ra, sự giảm vitamin D cũng liên quan đến sự suy giảm sức cơ.
• Tạo ra các chất gây viêm: Như yếu tố hoại tử khối u (TNF), interleukin-1, interleukin-6 vàC phản ứng Protein
• Biến đổi dinh dưỡng: Do không cung cấp đủ protein và năng lượng hoặc do hấp thụ kém
• Thiếu vận động: Ít hoạt động , thậm chí nằm liệt giường hoặc không hoạt động.

　　Từ đó, phương pháp ưu tiên để ngăn ngừa và điều trị hội chứng suy giảm cơ bắp là “Bổ sung dinh dưỡng” và “Tập luyện sức bền”

 

Cải thiện hội chứng suy giảm cơ bắp

1.Dinh dưỡng

　　Lượng protein mỗi ngày cần đạt từ 1,2–1,5g cho mỗi kilogram trọng lượng cơ thể, chia đều cho ba bữa ăn sáng, trưa và tối. Mỗi bữa nên cung cấp từ 25–30g protein có giá trị sinh học cao (HBV protein). Không nên tiêu thụ một lượng protein lớn trong một lần, vì việc tiêu thụ quá 30g protein trong một lần không hỗ trợ sự phát triển cơ bắp.

　　Trong các loại protein có giá trị sinh học cao, đều chứa đủ chín loại axit amin thiết yếu, cung cấp dưỡng chất cần thiết cho cơ thể sau khi tiêu thụ. Phần lớn các loại thực phẩm như đậu, cá, thịt, trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa đều chứa protein có giá trị sinh học cao. Việc bổ sung đầy đủ các loại protein này giúp cơ bắp đạt được hiệu quả tổng hợp protein tốt nhất.

　　Ngoài ra, whey protein cũng là một loại protein có giá trị sinh học cao, có khả năng làm tăng nhanh nồng độ axit amin trong huyết tương trong thời gian ngắn, hỗ trợ quá trình tổng hợp protein sau bữa ăn. Trong whey protein có chứa leucine, giúp kích thích sự phosphoryl hóa của mTOR (mục tiêu cơ chế của rapamycin) và sau đó tăng hoạt tính của hai protein quan trọng là S6K1 (S6 kinase 1) và 4EBP-1 (4E binding protein-1), từ đó thúc đẩy sự tổng hợp protein cơ bắp. Điều này giúp tăng cường quá trình tạo protein và giảm quá trình phân giải protein trong cơ thể.

　　Đối với người ăn chay, các nguồn protein từ đậu nành, đậu phụ, và sữa đậu nành là lựa chọn phù hợp. Tuy nhiên, các nguồn protein từ ngũ cốc và tinh bột như gạo chứa ít protein sinh học, thiếu các axit amin thiết yếu, và cung cấp nhiều carbohydrate, có thể gây thừa cân mà không hỗ trợ cơ bắp.

　　Người ăn chay có thể lấy protein từ các sản phẩm đậu như sữa đậu nành, đậu hũ, váng đậu và các sản phẩm làm từ đậu nành. Tuy nhiên, các loại ngũ cốc nguyên hạt và các loại củ cũng chứa protein nhưng đó là loại protein có giá trị sinh học thấp, thiếu các axit amin thiết yếu, không đáp ứng đủ nhu cầu của cơ thể. Hơn nữa, 1/4 chén cơm chỉ chứa khoảng 2g protein có giá trị sinh học thấp, nhưng lại chứa tới 15g carbohydrate. Nếu người cao tuổi chỉ dựa vào các thực phẩm này để có đủ lượng protein, họ sẽ tiêu thụ quá nhiều carbohydrate, dẫn đến tăng cân mà không đủ số lượng protein cần thiết, khiến việc tổng hợp protein cơ bắp trở nên khó ăn. Vì vậy, không khuyến khích sử dụng protein có giá trị sinh học thấp làm nguồn dinh dưỡng chính để chống lại chứng suy giảm cơ bắp.

 

2.Vận động

　　Bài tập aerobic và luyện tập kháng lực là phương pháp hiệu quả nhất để tăng khối lượng cơ bắp và tăng cường sức mạnh cơ bắp. Đối với bài tập kháng lực, những người có thể lực tốt có thể tập kèm huấn luyện viên tại phòng gym hoặc tìm đến chuyên gia vật lý trị liệu để thực hiện các bài tập phù hợp. Ở nhà, có thể sử dụng bóng đàn hồi, đứng kiễng chân, hoặc dùng chai nước đầy thay cho tạ nhỏ để tập luyện. Ngoài ra, cũng có thể dùng dây đàn hồi như một công cụ hỗ trợ tập kháng lực để tăng cường sức mạnh cơ bắp.

 

Nhắc nhở nhỏ cuối cùng

　　Chứng suy giảm cơ bắp có thể gây ra nhiều biến chứng, thậm chí dẫn đến mất khả năng vận động và làm tăng nguy cơ tử vong ở người cao tuổi. Do đó, không nên coi nhẹ các triệu chứng ban đầu như yếu tay chân hoặc đi lại ngày càng chậm chạp, cũng như không nên tin vào quan niệm sai lầm "càng già càng nên ăn ít", điều này có thể làm giảm cân và gây ra chứng suy giảm cơ bắp. Người dân được khuyến khích đến các cơ sở y tế có máy phân tích điện trở sinh học, máy đo hấp thụ tia X hai năng lượng và máy đo lực cầm tay để kiểm tra. Hiện tại, Khoa Y học Gia đình của Bệnh viện YaDong cũng cung cấp dịch vụ tầm soát này. Nếu đã mắc chứng suy giảm cơ bắp, người bệnh nên tìm đến chuyên gia dinh dưỡng và chuyên gia vật lý trị liệu để được tư vấn phương hướng điều trị.

　　Từ việc "dự trữ cơ bắp", "duy trì khối lượng cơ bắp" đến việc "giảm thiểu mất cơ bắp" ở người cao tuổi đều là những quan điểm quan trọng trong việc phòng ngừa và điều trị chứng suy giảm cơ bắp. Qua việc sàng lọc sớm, chẩn đoán, phòng ngừa và cải thiện, chúng ta có thể tránh xa mối đe dọa của chứng suy giảm cơ bắp và đạt được mục tiêu sống khỏe mạnh đến già.

 

※Chuyên môn của Bác sĩ  Lín Zhì Jiān gồm: Chăm sóc sức khỏe , kiểm soát bệnh mãn tính, điều trị bệnh cấp tính, chăm sóc y tế

＃