Hội An thơ mộng, xuyên qua 400 năm phồn hoa

　　Hội An, nằm ở miền Trung Việt Nam, cách đây hàng trăm năm từng là trung tâm thương mại quốc tế quan trọng của Đông Nam Á, thịnh vượng rực rỡ và là nơi hội tụ văn hóa. Sau thời kỳ hưng thịnh, dù suy tàn nhưng may mắn vẫn giữ được vẻ đẹp nguyên vẹn. Khi dạo bước trong phố, như thể ta đang xuyên qua thời gian, đắm chìm trong cảm giác của một thời đại vàng son đầy sắc màu.

---

　　Việt Nam, trong những năm gần đây, đã trở thành ngôi sao mới của Đông Nam Á trong lĩnh vực đầu tư và du lịch, với những công trình xây dựng rầm rộ và sự phát triển mạnh mẽ khắp nơi. Từ Đài Bắc bay thẳng đến Đà Nẵng, một thành phố nằm ở miền Trung Việt Nam, dọc theo đường bờ biển là những bức tường tôn thép và các cần cẩu thi công dày đặc, có thể thấy rằng trong tương lai không xa, nơi này sẽ trở thành một đô thị hóa cao, một thành phố thương mại quốc tế quan trọng của miền Trung Việt Nam.

　　Tuy nhiên, một thế kỷ trước, thủ đô thương mại quốc tế của miền Trung và miền Nam Việt Nam lại nằm ở cửa sông Thu Bồn – Hội An. Cái tên này trong tiếng Hán-Việt có nghĩa là "nơi gặp gỡ an lành và bình yên". Hội An là cảng thương mại quan trọng của Đông Nam Á từ thế kỷ 16 đến thế kỷ 19, nơi tụ hội các cộng đồng người Trung Quốc, Nhật Bản, Hà Lan và Ấn Độ, tạo nên một sự hòa trộn văn hóa đa sắc tộc và một thời kỳ thịnh vượng kéo dài hàng trăm năm. Mãi đến khi sông Thu Bồn bị bồi lấp, tàu bè không còn có thể mang đến những sự thay đổi từ thế giới mới, Hội An dần mất đi vị trí của một cảng thương mại và nhường lại cho Đà Nẵng.

　　Hội An, sau khi tàn lụi vinh quang, đã lặng lẽ ngừng lại vào đầu thế kỷ 20, nhưng cũng nhờ vậy mà may mắn bảo tồn được các công trình kiến trúc cổ. Năm 1999, Hội An được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới. Đến ngày nay, mặc dù không còn là một cảng thương mại tấp nập, Hội An lại trở thành một thị trấn cổ nổi tiếng thu hút khách du lịch không ngừng.

 

Hội An ban ngày và ban đêm

　　Tôi cố tình chọn một khách sạn nằm ở cạnh khu phố cổ, chỉ cần băng qua một con phố là có thể vào được khu phố cổ Hội An. Khách sạn nằm bên sông Thu Bồn, thậm chí có cả một bến tàu riêng. Cổng chính được bao quanh bởi cây cối xanh tươi, hoa giấy nở rộ leo trên hai bên cổng. Bên trong có một sân trong nhỏ ngập tràn ánh sáng mặt trời, dù kiến trúc đã có tuổi nhưng lại toát lên vẻ tĩnh lặng, yên bình sau thời gian dài, rất thích hợp cho một chuyến du lịch nhẹ nhàng, thư giãn.

　　Hầu hết du khách đến đây vào ban ngày, được xe buýt đưa đến, rồi tản ra khắp các con ngõ hẹp của Hội An, rồng rắn xếp hàng mua quà lưu niệm, chụp hình tại các di tích lịch sử và các cửa hàng đẹp như trong ảnh, rồi nhanh chóng tiêu tốn thời gian ở thành phố này, trước khi rời đi vào lúc trời chưa tối. Thật tiếc là họ đã bỏ lỡ khoảnh khắc đẹp nhất của Hội An: buổi sáng sớm và hoàng hôn.

　　Đối với tôi, phố cổ trong làn sương sớm khi chưa tan là đẹp nhất. Hoa giấy, hoa phượng vĩ là những thác hoa rực rỡ nhất của Hội An, nở bung sắc cam, đỏ, vàng trong ánh bình minh. Toàn bộ khu phố cổ như đang tỉnh dậy sau một giấc say dài, chỉ có tiếng nước sông nhẹ nhàng vỗ về bờ, khe khẽ văng vẳng. Lúc này, người dân địa phương ngồi ăn sáng ngoài các quán phở, dưới bóng cây lớn, tận hưởng bữa ăn đặc trưng của người Việt. Đây chính là Hội An của người dân địa phương, chỉ có lúc này, nơi này mới thực sự là "Hội An của Việt Nam".

　　Vào ban đêm, Hội An lại mang một diện mạo khác. Dọc theo bờ sông, những chiếc đèn lồng bắt đầu sáng lên, phản chiếu trên mặt nước Thu Bồn, tạo ra những sắc màu tuyệt đẹp, tiếng nước chảy nhẹ nhàng, làm toát lên một vẻ đẹp quyến rũ. Những con hẻm nhỏ quanh co được trang trí đèn lồng, tạo nên một khung cảnh huyền bí, với những chiếc đèn lồng đặc trưng của Hội An, làm bầu trời đêm trở nên rực rỡ như thể sự thịnh vượng trăm năm đang sống lại. Dạo bước dưới ánh đèn vàng nhạt, tôi thật sự có cảm giác như đang lạc vào một không gian khác, như thể thời gian không còn tồn tại.

 

Sức hút độc đáo của văn hóa lai tạp

　　Dạo bước trong phố cổ Hội An, tôi chợt có cảm giác như quay về những năm 60, với những ngôi nhà mái nhọn bằng gỗ, tường gạch, cửa sổ và cánh cửa màu nâu đậm kết hợp với tường sơn màu vàng nhạt. Những chiếc đèn lồng dài thướt tha treo trước các cửa hàng, khiến không gian nơi đây giống như một thị trấn ven sông của Trung Quốc, đặc biệt là ở vùng Giang Nam.

　　Quả thực, những người di cư từ Phúc Kiến đã xây dựng lại nhà cửa và tín ngưỡng của quê hương tại đây. Bước vào những ngôi nhà cổ trong khu phố cổ Hội An, tôi cảm nhận được vẻ cổ kính từ những thanh gỗ cũ kỹ trên trần, những cầu thang nhỏ hẹp, sân trong có giếng trời và cả những phòng thờ thần linh. Tất cả đều mang đến cho tôi một cảm giác quen thuộc, như thể có thể hình dung những người di cư từ cuối triều đại Minh, vượt đại dương đến đây, cố gắng sao chép từng viên gạch, từng ngôi nhà từ quê hương của mình.

　　Ngoài những phong tục tập quán mà người Hoa mang đến, Hội An còn từng là nơi tập trung của các thương nhân Nhật Bản. Một trong những biểu tượng nổi bật của thành phố là Cầu Nhật Bản, hay còn gọi là Cầu Lai Viễn, được người Nhật xây dựng vào năm 1593. Cầu này chia cắt khu phố người Hoa và khu phố Nhật, và theo truyền thuyết, công trình được bắt đầu vào năm Khỉ và hoàn thành vào năm Chó. Vì vậy, hai bên cầu có tượng khỉ và tượng chó canh gác, còn trong lòng cầu có một ngôi miếu thờ Thần Hoàng để bảo vệ sự bình an cho người dân địa phương.

　　Bên cạnh đó, Hội An cũng là bối cảnh của vở opera nổi tiếng Công chúa Anio (Princess Anio), kể về câu chuyện tình yêu xuyên quốc gia giữa Nguyễn Thị Ngọc Hoa, con nuôi của vua Quảng Nam, và thương nhân Nhật Bản Araki Sōtarō. Câu chuyện này đã trở thành biểu tượng cho tình hữu nghị giữa Nhật Bản và Việt Nam. Mỗi khi đến những dịp lễ đặc biệt, Hội An và thành phố Nagasaki của Nhật Bản thường tổ chức các hoạt động kỷ niệm liên quan đến cặp đôi này.

 

Quán cà phê, bánh mì Việt và bãi biển

　　Thị trấn nhỏ không có nhiều điều lớn lao, cách tốt nhất để giết thời gian là tìm một quán cà phê, để dành cho mình một khoảng thời gian thư giãn, thưởng thức cà phê Việt và tận hưởng nhịp sống của đất nước này. Hạt cà phê Việt Nam có vị đắng hơn, vì thế thường được pha cùng sữa đặc ngọt ngào, hoặc với nước cốt dừa, sữa chua, kem, thậm chí là trứng, tạo nên những hương vị khá đặc trưng. Cá nhân tôi thấy hương vị cà phê không có sự khác biệt quá lớn giữa các quán, vì vậy không gian và bầu không khí của quán trở nên cực kỳ quan trọng. Vào những ngày nắng nóng của Đông Nam Á, bạn nhất định phải tìm một quán cà phê mát mẻ, có nhiều bóng râm và hoa thơm để tránh cái nóng, thì mới thật sự cảm nhận được vẻ đẹp của cuộc sống chậm rãi ở phố cổ này.

　　Bánh mì Việt Nam là món ăn đặc trưng của sự kết hợp giữa ẩm thực Pháp và Việt. Bánh mì có hình dáng giống như baguette của Pháp, nhưng nhờ vào việc thêm bột gạo vào, vỏ bánh mềm mại và nhẹ nhàng, khác hẳn với bánh mì baguette giòn và cứng. Bên trong bánh mì là một lớp nhân đầy ắp, gồm có: xúc xích heo Việt Nam, thịt kho, dưa leo, rau mùi, cà rốt và củ cải trắng, được phủ lên một lớp sốt thịt và mayonnaise. Món bánh mì này có hương vị đậm đà, mạnh mẽ và được xem là món ăn đặc trưng của người dân Việt.

　　Ở Hội An có một tiệm bánh mì nổi tiếng, Bánh Mì Phượng Hội An, được xác nhận bởi đầu bếp nổi tiếng người Mỹ Anthony Bourdain. Quán mở cửa từ 6:30 sáng đến 9:30 tối, và luôn có một hàng dài khách xếp hàng chờ đợi. May mắn thay, nhân viên ở đây làm việc rất nhanh chóng: từ việc chọn rau, chọn thịt, cho sốt, gói bánh đều được thực hiện một cách thuần thục. Những chiếc bánh mì đầy đặn, với dưa leo, rau mùi, pate gan, thịt băm, khiến hương vị thịt nóng hổi tỏa ra ngập tràn. Ăn xong một chiếc, bạn sẽ cảm thấy no nê suốt cả ngày.

　　Ngoài ra, vào những buổi chiều oi ả, thú vui tuyệt vời nhất là tìm đến một liệu trình mát xa Việt Nam chất lượng để thư giãn cơ thể và tâm trí. Một trang web du lịch đã giới thiệu một spa trị liệu bằng tinh dầu nằm ở vùng ngoại ô, giữa những cánh đồng lúa. Tôi xuống xe taxi và đi qua một khu vườn thảo dược để đến khu tiếp đón. Các nhân viên ở đây đều là nữ, tiếp đón rất tự tin, duyên dáng và nhẹ nhàng, mang nét đặc trưng của phụ nữ Việt Nam: dịu dàng nhưng mạnh mẽ. Chị dẫn tôi đi tham quan khu vườn xung quanh, và tôi được biết rằng nhiều loại thảo dược dùng trong liệu trình là do chính họ trồng. Khi cơn gió nhẹ thổi qua, hương thơm thảo dược lan tỏa trong không khí, vô cùng dễ chịu.

　　Phòng trị liệu là một ngôi nhà gỗ đơn giản, bên ngoài là những cánh đồng lúa xanh ngát. Người trị liệu mở cửa sau của phòng, tôi có thể nhìn thấy những cánh đồng lúa uốn lượn trong gió, từng đợt sóng lúa nhấp nhô đều đặn. Tôi nhắm mắt lại, cảm nhận đôi tay ấm áp trên lưng, pha lẫn mùi thơm của gỗ tuyết tùng, xô thơm và bạc hà. Dần dần, tôi chìm vào giấc ngủ, như thể mình đang trôi trên dòng sông Thu Bồn, được đưa về với thời kỳ huy hoàng của Hội An…

#